Σειρά Πτολεμαίου «Τετράβιβλος»

Περιγραφή

Η Τετράβιβλος (γνωστή επίσης και με τον τίτλο «Αποτελεσματικά») είναι ένα από τα τρία γνωστότερα έργα του Αλεξανδρινού μαθηματικού Κλαύδιου Πτολεμαίου, μαζί με την Αλμαγέστη (επίσης γνωστή ως Μαθηματική Σύνταξη, το σημαντικότερο έργο αστρονομία του Κλαύδιου Πτοελμαίου) και την Γεωγραφία του.

Πρόκειται για το σημαντικότερο έργο αστρολογίας που σώζεται από την αρχαιότητα.

Η Τετράβιβλος ασχολείται με την αστρολογία (ενώ η Αλμαγέστη με την αστρονομία), ή με τα «αποτελέσματα» ή τις επιδράσεις των πλανητών στα φαινόμενα που παρατηρούνται στον «υποσελήνιο χώρο», δηλαδή στη γη και στον χώρο που την περιέχει. Ας σημειωθεί πως ο Πτολεμαίος είχε γεωκεντρική και όχι ηλιοκεντρική αντίληψη του κόσμου, γι’αυτό καη Αλμαγέστη ξεπεράστηκε όταν η επιστήμη αποδέχτηκε το ηλιοκεντρικό σύστημα. Η Τετράβιβλος ωστόσο διατήρησε τη σημασία της, ακόμη και τότε.

Γραμμένη τον 2^ο μ.Χ. αιώνα, η Τετράβιβλος θεωρείται ακόμη και σήμερα ένα από τα σημαντικότερα έργα αστρολογίας, που επηρέασε τους Βυζαντινούς αστρολόγους, αλλά και τη δυτική αστρολογία της Αναγέννησης. Χαρακτηριστικό είναι πως γράφτηκαν πολλά ερμηνευτικά σχόλια του έργου όχι μόνο την εποχή του Πτολεμαίου, αλλά και πολύ αργότερα. Το έργο έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες ανά τους αιώνες.

Η Σειρά Πτολεμαίου «Τετράβιβλος» αποτελείται από τους εξής 5 τόμους:

Κλαύδιος Πτολεμαίος – Τετράβιβλος Α’ – Β’. Εισαγωγικές έννοιες. Διαχωρισμός αστρονομίας και αστρολογίας, σκοπός της αστρολογίας και περιθώρια σφάλματος. Περί αξιοπιστίας της αστρολογίας. Καθολικές προβλέψεις για έθνη και πόλεις. Επιπτώσεις των πλανητών και των εκλείψεων.

Κλαύδιος Πτολεμαίος – Τετράβιβλος Γ’ – Δ’. Επιμέρους προβλέψεις, δηλαδή οι προβλέψεις που αφορούν τους ανθρώπους και οι επιδράσεις των πλανητών στη διαμόρφωση της ιδιοσυγκρασίας των ανθρώπων κατά τη γέννησή τους και της τύχης τους κατά τη διάρκεια ολόκληρης της ζωής του. Εξαιρετικό ενδιαφέρον περιέχει η ιδιαίτερα σύνθετη και τολμηρή, για τους αστρολόγους, προσπάθεια πρόβλεψης του χρόνου θανάτου των ανθρώπων με βάση τον γενέθλιο χάρτη τους.

Πρόκλος – Παράφρασις εις την του Πτολεμαίου Τετράβιβλον. Αναδιατύπωση και ερμηνεία της Τετραβίβλου, βασική για την κατανόηση του έργου του Κλαύδιου Πτολεμαίου.

Πρόκλος – Εις την Τετράβιβλον του Πτολεμαίου εξήγησις Α΄-Β΄. Υπόμνημα στο έργο του Πτολεμαίου από «Ανώνυμο Σχολιαστή», τον οποίο πολλοί ταυτίζουν (μάλλον εσφαλμένα) με τον Πρόκλο. Σχολιασμός των βιβλίων Α΄ και Β΄.

Πρόκλος – Εις την Τετράβιβλον του Πτολεμαίου εξήγησις Γ΄-Δ΄. Υπόμνημα στο έργο του Πτολεμαίου από «Ανώνυμο Σχολιαστή», τον οποίο πολλοί ταυτίζουν (μάλλον εσφαλμένα) με τον Πρόκλο. Σχολιασμός των βιβλίων Γ΄ και Δ΄. Επίσης περιλαμβάνεται το σύντομο έργο «Περί εκλείψεων», το οποίο αποδίδεται στον Πρόκλο και σώζεται στα Λατινικά και αναφέρεται στη σημασία των εκλείψεων για τις κοσμικές εξελίξεις, ανάλογα με το ζώδιο στο οποίο συμβαίνουν.

Όλοι οι τόμοι περιλαμβάνουν το πρωτότυπο κείμενο, απόδοση στη νεοελληνική, εισαγωγή και σχολιασμό.