Λεξικό Α

Τι σημαίνει «Σούδα»; Υπήρξε κάποιος «Σούδας» ή «Σουίδας» που έγραψε το λεξικό; Κι αν όχι, ποιος το συνέταξε;

Κατά μία άποψη, η ονομασία «Σούδα» προέρχεται από την ίδια βυζαντινή λέξη που σήμαινε «φρούριο» ή «οχυρό». Το λεξικό είναι σίγουρα ένα οχυρό της γνώσης, οπότε η ονομασία του έχει συμβολικό βάρος, αν η θεωρία αυτή ισχύει. Κατά μια άλλη άποψη, ο όρος «Σούδα» είναι παράφραση του λατινικού suda, που σημαίνει «ιδρώνω», ίσως επειδή ο λεξικογράφος "ίδρωσε" για να καταγράψει όλη αυτή τη γνώση. Πρόκειται για μια θεωρία που δεν έχει γίνει ευρέως αποδεκτή.

Μια τρίτη θεωρία είναι πως ο όρος είναι παράφραση της νεολατινικής λέξης guida, που σημαίνει «οδηγός». Guida > γουίδα > σουίδα > Σούδα. Δεν γνωρίζουμε αν στέκει αυτή η διαδρομή, πάντως πράγματι, ένα λεξικό αποτελεί οδηγό μας προς τη γνώση.

Κάποιοι μελετητές ισχυρίζονται πως Σουίδας ήταν το όνομα του λεξικογράφου, ωστόσο δεν υπάρχει καμία πληροφορία για κάποιον Βυζαντινό λόγιο με αυτό το όνομα. Εϊναι πιθανό πως ο Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, αναφερόμενος στο λεξικό, θεώρησε πως η ονομασία του ήταν η ονομασία του συγγραφέως του. Έτσι άθελά του επινόησε έναν Σουίδα – τον οποίο δικαίως καλύπτει βαθύ μυστήριο…

Η πιο σύγχρονη εκδοχή είναι ίσως και η ορθότερη: το λεξικό θεωρείται συλλογικό έργο κάποιας βυζαντινής σχολής, κατά τον 8ο αιώνα μ.Χ. και ο όρος Σούδα αποτελεί ακρωνύμιο του πραγματικού του τίτλου: Συναγωγή Ονομάτων Υπό Διαφόρων Αρμοσθεῖσα (ΣΟΥΔΑ) ή Σύνταξις Ονομαστικής Ύλης Ίδια Αλφαβητικής Σειράς (ΣΟΥΙΔΑ).