Ομηρικά προβλήματα

Ηράκλειτος ο Εφέσιος

Φιλόσοφος, 5ος αι. π.Χ.

Ο Ηράκλειτος γεννήθηκε στην Έφεσο και ήταν γόνος επιφανούς οικογένειας. Τα χρόνια της ακμής του τοποθετούνται στις αρχές του 5ου αι. π.Χ. Αποποιήθηκε δημόσια προνόμια που συνεπαγόταν η αριστοκρατική του καταγωγή και επιδόθηκε στη φιλοσοφία, αποτραβηγμένος, σύμφωνα με τις πηγές, από την κοινωνική δραστηριότητα. Πρόδρομοι της θεωρία του ήταν οι Μιλήσιοι φυσικοί φιλόσοφοι, αλλά ο ίδιος διατύπωσε μια διδασκαλία ευρύτερη και πληρέστερη, ασχολούμενος επιπλέον με ζητήματα θρησκείας, ηθικής και πολιτικής. Από το σύγγραμμά του, που πιθανώς έφερε τον τίτλο Περί φύσεως σώζονται αποσπάσματα. Οι απόψεις του, πρωτότυπες και μοναδικές για την εποχή του, άσκησαν επίδραση σε ποικίλα ρεύματα σκέψης έως τις μέρες μας. Την αξία του δηλώνει μια φράση του Φρ. Νίτσε: «Ο κόσμος έχει αιώνια την ανάγκη της αλήθειας, και επομένως έχει αιώνια την ανάγκη του Ηράκλειτου».